Η Βρετανία ψηφίζει για την υποβοηθούμενη αυτοκτονία εν μέσω κοινωνικών και θρησκευτικών διλημμάτων

Οι Βρετανοί βουλευτές θα κληθούν να ψηφίσουν την Παρασκευή υπέρ ή κατά της υποβοηθούμενης αυτοκτονίας. Εάν το νομοσχέδιο εγκριθεί, αυτό σημαίνει ότι άτομα με προσδόκιμο ζωής κάτω των έξι μηνών θα μπορούν να τερματίσουν τη ζωή τους με ιατρική βοήθεια.

 

Το νομοσχέδιο περιλαμβάνει αυστηρές ασφαλιστικές δικλείδες, όπως έγκριση από δύο γιατρούς και έναν δικαστή του Ανώτατου Δικαστηρίου. Η συζήτηση για την υποβοηθούμενη αυτοκτονία διχάζει βαθιά την κοινή γνώμη, αλλά και την επιστημονική κοινότητα, θέτοντας ηθικά, θρησκευτικά και κοινωνικά διλήμματα. Οι ένθερμοι υποστηρικτές του νομοσχεδίου, όπως η υπουργός Πολιτισμού της Βρετανίας και ο υπουργός Ενέργειας, υποστηρίζουν ότι το νομοσχέδιο προσφέρει την επιλογή αυτή σε όσους για παράδειγμα υποφέρουν από αφόρητους πόνους, ενώ προβλέπει αυστηρές ποινές για την κατάχρηση του. Θεωρούν, επίσης, ότι αποτελεί τον πιο αυστηρό νόμο για την υποβοηθούμενη ευθανασία σε παγκόσμιο επίπεδο.

 

Αντιθέτως, οι πολέμιοι του νομοσχεδίου, μεταξύ των οποίων ο πρώην πρωθυπουργός Γκόρντον Μπράουν, καθώς και θρησκευτικοί παράγοντες, εκφράζουν φόβους ότι μπορεί να οδηγήσει σε «κακό δρόμο» και να ενθαρρύνει την κατάχρηση της υποβοηθούμενης αυτοκτονίας. Όπως εξηγεί ο βρετανικός Τύπος, η έκβαση της ψηφοφορίας στη Βουλή των Κοινοτήτων για τη νομιμοποίηση της υποβοηθούμενης ευθανασίας παραμένει αβέβαιη. Θα εξαρτηθεί κυρίως από τους 402 βουλευτές του κυβερνώντος Εργατικού Κόμματος. Από την πλευρά τους, οι Συντηρητικοί εμφανίζονται διχασμένοι, ενώ οι 72 Φιλελεύθεροι Δημοκράτες φαίνεται να στηρίζουν το νομοσχέδιο, παρά την αντίθεση του αρχηγού τους, σερ Εντ Ντέιβιντ.

 

Όπως αναφέρει το άρθρο της Telegraph, επικαλούμενο πορίσματα έρευνας, σε ορισμένες χώρες ένας στους 20 θανάτους αποδίδεται πλέον στη μέθοδο της υποβοηθούμενης αυτοκτονίας. Η αύξηση των θανάτων με αυτήν την αμφιλεγόμενη μέθοδο καταγράφηκε σε χώρες όπου η ευθανασία είναι νόμιμη, όπως οι Κάτω Χώρες, το Βέλγιο και οι αμερικανικές πολιτείες Καλιφόρνια και Όρεγκον. Στον Καναδά, εκτιμάται ότι ένας στους 25 ανθρώπους που άφησαν την τελευταία τους πνοή πέρυσι ακολούθησαν αυτήν τη μέθοδο. Ενώ η νομοθεσία ψηφίστηκε σε ορισμένες χώρες πριν από δεκαετίες, οι αριθμοί συνεχίζουν να αυξάνονται σημαντικά, καθώς οι αυστηροί κανόνες έχουν χαλαρώσει και οι διαδικασίες έχουν γίνει ευρύτερα διαθέσιμες, συμπεριλαμβανομένων ακόμη και των παιδιών.

 

Αν το σχετικό νομοσχέδιο για τους ενήλικες που βρίσκονται στο τελικό στάδιο της ζωής τους εγκριθεί από το βρετανικό κοινοβούλιο, θα καταστεί νόμιμο για όσου άνω των 18 ετών επιθυμούν και πληρούν τις προϋποθέσεις  σε Αγγλία και Ουαλία να λαμβάνουν ιατρική βοήθεια, ώστε να μην υποφέρουν. Να σημειώσουμε πως παρόμοιο νομοσχέδιο συζητείται και στη Σκωτία. Το άρθρο της Telegraph διευκρινίζει ακόμη ότι για ασθενείς με προσδόκιμο ζωής έξι μηνών, δύο ανεξάρτητοι γιατροί και ένας δικαστής πρέπει να επιβεβαιώσουν τη σαφή και ανεξάρτητη επιθυμία του ατόμου να τερματίσει τη ζωή του.

 

«Σε άλλες χώρες όπου ισχύουν παρόμοιοι νόμοι για τους ετοιμοθάνατους, η υποβοηθούμενη αυτοκτονία χρησιμοποιείται περίπου στο 1% των συνολικών θανάτων ετησίως», σχολιάζει το βρετανικό δημοσίευμα. Παρά το γεγονός ότι η  μέθοδος αυτή επιλέγεται ως έσχατη λύση από μικρό αριθμό ασθενών σε τελευταίο στάδιο επώδυνων νόσων, είναι πολλοί περισσότεροι εκείνοι που νοιώθουν μια παρηγοριά, μόνον και μόνο από την ύπαρξη αυτής της προοπτικής για τον εαυτό τους αν βρεθούν στην έσχατη θέση να την επιλέξουν.

 

Οι επικριτές του νομοσχεδίου εκφράζουν φόβους ότι η νομιμοποίηση της υποβοηθούμενης αυτοκτονίας στη Βρετανία θα οδηγήσει σε περισσότερους θανάτους και χαλάρωση των περιορισμών. Για τον Δρ Γκόρντον ΜακΝτόναλντ, διευθύνοντα σύμβουλο της ομάδας «Care Not Killing», τα στοιχεία της έρευνας δείχνουν ότι από τη στιγμή που θα νομιμοποιηθεί η υποβοηθούμενη αυτοκτονία, θα αυξηθεί ο αριθμός των ανθρώπων που επιλέγουν να βάλουν τέλος στη ζωή τους με αυτόν τον τρόπο. Απλά κοιτάξτε τον Καναδά, είπε.

 

Σε αντίθεση με πολλές άλλες χώρες, ο Καναδάς δεν απαιτεί από τους ασθενείς να εξαντλήσουν όλες τις ιατρικές θεραπείες πριν καταφύγουν στην υποβοηθούμενη αυτοκτονία. Στην Ολλανδία και το Βέλγιο, έχουμε δει τεράστια «ζήτηση» για ευθανασία, ακόμη και από μη διανοητικά ικανούς ενήλικες, άτομα με ψυχικές διαταραχές, αλλά και μικρά παιδιά και βρέφη με ειδικές ανάγκες, συμπλήρωσε ο Δρ Γκόρντον ΜακΝτόναλντ.

Την ίδια στιγμή στο Όρεγκον των ΗΠΑ το μοντέλο της νομοθεσίας που συζητείται στη Βουλή των Αντιπροσώπων αφορά ασθένειες όπως η αρθρίτιδα, ο διαβήτης και η νευρική ανορεξία, που θεωρούνται θανατηφόρες και οι άνθρωποι με αυτά τα προβλήματα μπορούν να λάβουν φάρμακα από το κράτος για να τερματίσουν τη ζωή τους.

 

Το 2022, η Ολλανδία ήταν η πρώτη χώρα που νομιμοποίησε την υποβοηθούμενη αυτοκτονία για άτομα με ανίατες ασθένειες που τους προκαλούσαν «αφόρητη» σωματική ή ψυχική ταλαιπωρία. Εκείνη τη χρονιά, το 1,3% των θανάτων καταγράφηκαν ως υποβοηθούμενη ευθανασία. Το 2023, το ποσοστό αυτό αυξήθηκε στο 5,4%, ή έναν στους 20 θανάτους, σε μια χώρα με πληθυσμό 17,8 εκατομμύρια κατοίκους.

 

Η διαδικασία έχει γίνει σημαντικά πιο διαδεδομένη. Ειδικότερα, 1.000 νοσηλευτές εκπαιδεύτηκαν για να προχωρήσουν στην υποβοηθούμενη ευθανασία, ενώ υπάρχουν πλέον 26 κλινικές που παρέχουν το δικαίωμα αυτό σε ενήλικες που επιθυμούν να τερματίσουν τη ζωή τους, εάν έχουν τελική και αμετάκλητη επιθυμία. Πέρυσι, καταγράφηκαν στο Βέλγιο 3.423 θάνατοι μέσω της υποβοηθούμενης ευθανασίας, σημειώνοντας αύξηση 15% σε σχέση με το 2022. Το Βέλγιο νομιμοποίησε την ευθανασία την ίδια χρονιά με την Ολλανδία, αλλά κινήθηκε ταχύτερα για να επιτρέψει τη νόμιμη υποβοηθούμενη ευθανασία και σε άτομα κάτω των 18 ετών.

 

Οι 3.423 περιπτώσεις αντιπροσώπευαν το 3,1% όλων των θανάτων στο Βέλγιο. Η πλειοψηφία των ασθενών (70,7%) ήταν άνω των 70 ετών, ενώ η υποβοηθούμενη ευθανασία μεταξύ των ατόμων κάτω των 40 ετών αντιπροσώπευε το 1,1% όλων των περιπτώσεων. Η πλειονότητα των ατόμων (55,5%) που επέλεξαν την υποβοηθούμενη αυτοκτονία ήταν καρκινοπαθείς, ενώ οι διαταραχές προσωπικότητας και ασθένειες όπως το Αλτσχάιμερ αντιπροσώπευαν το 1,4% και το 1,2% των περιπτώσεων αντίστοιχα.

 

Άλλες χώρες στην Ευρώπη έχουν θεσπίσει πολιτικές για την υποβοηθούμενη ευθανασία. Το 2022, στο Λουξεμβούργο, 34 άνθρωποι κατέληξαν με τη μέθοδο αυτή, ποσοστό μικρότερο από το 1% των συνολικών θανάτων.

Την ίδια χρονιά, στην Ισπανία καταγράφηκαν 288 θάνατοι μέσω της ίδιας μεθόδου, ενώ η Πορτογαλία βρίσκεται στη διαδικασία εφαρμογής του νόμου. Στην Ελβετία, η υποβοηθούμενη ευθανασία είναι νόμιμη από το 1947, αν και οι γιατροί δεν επιτρέπεται να χορηγούν φάρμακα που θα οδηγήσουν στον θάνατο του ασθενούς.

 

Τέλος, τόσο η Νέα Ζηλανδία όσο και η Αυστραλία έχουν νομιμοποιήσει την υποβοηθούμενη ευθανασία στη συντριπτική πλειονότητα των περιοχών τους.