Ουάσινγκτον: Τι πήγε στραβά στην χειρότερη αεροπορική τραγωδία των τελευταίων ετών στις ΗΠΑ

Ένα στρατιωτικό ελικόπτερο UH-60 Black Hawk με τρεις στρατιώτες συγκρούστηκε πάνω από την Ουάσινγκτον με την πτήση 5342 της American Eagle, ένα αεροπλάνο από τη Γουιτσίτα του Κάνσας, με 60 επιβάτες και τέσσερα μέλη πληρώματος.

Τα αεροσκάφη έπεσαν στον ποταμό Ποτόμακ στην Ουάσιγκτον.

Μέχρι αυτή την στιγμή έχουν ανασυρθεί τουλάχιστον 47 σοροί από σύνολο 67 επιβατών.

Η σύγκρουση καταγράφηκε σε βίντεο και κοινοποιήθηκε ευρέως στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, δείχνοντας μια πύρινη έκρηξη στον νυχτερινό ουρανό.
Μεταξύ των πιθανολογούμενων νεκρών περιλαμβάνονται αθλητές καλλιτεχνικού πατινάζ, προπονητές και μέλη των οικογενειών τους που επέστρεφαν από το αμερικανικό πρωτάθλημα καλλιτεχνικού πατινάζ στη Γουιτσιτά.

Οι New York Times αναφέρουν πως ο ελεγκτής ενάεριας κυκλοφορίας έκανε την δουλειά δύο ανθρώπων, καθώς θα έπρεπε να υπάρχει και δεύτερο άτομο στον Πύργο Ελέγχου, το οποίο θα ήλεγχε την κίνηση των ελικοπτέρων και την κίνηση των πολιτικών αεροσκαφών.

Τα δυο μαύρα κουτιά αεροπλάνου της γραμμής το οποίο συνετρίβη προχθές Τετάρτη το βράδυ πλέον ανακτήθηκαν όπως μετέδωσαν τα αμερικανικά ΜΜΕ.

Τα δυο μαύρα κουτιά βρίσκονταν στο νερό, πάντως αναμένεται πως θα μπορέσουν να καταφορτωθούν τα δεδομένα που περιέχουν, κάτι που θα επιτρέψει να σχηματιστεί πληρέστερη εικόνα για τα αίτια της καταστροφής, ανέφερε νωρίτερα η αμερικανική υπηρεσία ασφάλειας των μεταφορών.

Ο Τραμπ συνέχισε να κατηγορεί την κυβέρνηση Μπάιντεν για τα ζητήματα των αερομεταφορών, επικαλούμενος τις προσπάθειες για την ποικιλομορφία, την ισότητα και την ένταξη και κατηγορώντας τον πρώην υπουργό Μεταφορών Πιτ Μπάτιγκιγκ.

Ο Ντόναλντ Τραμπ δεν δίστασε να πολιτικοποιήσει την τραγωδία ρίχνοντας το κομμάτι των προσλήψεων σε πολίτικες συμπερίληψης. Ούτε λίγο ούτε πολύ υπονόησε ότι οι προσλήψεις σε αυτόν τον τόσο σημαντικό τομέα των αερομεταφορών γίνονταν, όχι με βάση τις ικανότητες και τις δεξιότητες των υποψηφίων αλλά με κύριο μέλημα την ταυτότητά τους, και τα χαρακτηριστικά της ταυτότητάς τους.

Αυτό, σύμφωνα με τον Τραμπ, είχε ως αποτέλεσμα να προσληφθούν ακατάλληλοι για την θέση άνθρωποι.

Η πολιτική της συμπερίληψης είχε σκοπό να προωθήσει κοινωνικές ομάδες οι οποίες για διάφορους λόγους είχαν υποστεί ιστορικά αδικίες πχ γυναίκες, αφροαμερικανούς, μέλη της ισπανόφωνης κοινότητας κτλ.

Ο κόσμος των αερομεταφορών πασχίζει να κατανοήσει πώς είναι δυνατόν στην πρωτεύουσα των ΗΠΑ, την Ουάσινγκτον, να σημειώθηκε η χειρότερη αεροπορική τραγωδία των τελευταίων ετών στην χώρα, με την σύγκρουση στον αέρα ενός επιβατικού αεροπλάνου και ενός στρατιωτικού ελικοπτέρου. Το δυστύχημα έγινε στο σημείο που θεωρείται ως “το πιο ελεγχόμενο κομμάτι του εναέριου χώρου στον κόσμο”.

Ωστόσο οι τελευταίες πληροφορίες αναφέρουν ότι την ώρα του δυστυχήματος, στον Πύργο Ελέγχου ένας υπάλληλος κάλυπτε δύο θέσεις.

Σύμφωνα με προκαταρκτική έκθεση της ομοσπονδιακής υπηρεσίας πολιτικής αεροπορίας (FAA) που επικαλούνται οι New York Times, ο αριθμός των ελεγκτών στον πύργο ελέγχου στο αεροδρόμιο Ρόναλντ Ρίγκαν «δεν ήταν φυσιολογικός για την ώρα της ημέρας αυτής και τον όγκο της (εναέριας) κυκλοφορίας». Σύμφωνα με την έκθεση, ο ελεγκτής που είχε αναλάβει τη διαχείριση των ελικοπτέρων στην περιοχή του αεροδρομίου το βράδυ της Τετάρτης ήταν ταυτόχρονα υπεύθυνος για την καθοδήγηση των αεροσκαφών που προσγειώνονταν και απογειώνονταν από τους διαδρόμους του αεροδρομίου. Κανονικά, οι δύο αυτές αρμοδιότητες ανατίθενται σε ξεχωριστούς ελεγκτές, γεγονός που εγείρει ερωτήματα για την ασφάλεια και τις συνθήκες εργασίας στον πύργο ελέγχου.

Προφανώς αυτό δεν μπορεί να είναι το αποκλειστικό αίτιο της τραγωδίας. Άλλωστε τέτοιες καταστροφές συνήθως είναι πολυπαραγοντικές. Ελικόπτερο και αεροπλάνο κατέληξαν στον ποταμό Ποτόμακ.

Στον εναέριο χώρο πάνω από την πρωτεύουσα των ΗΠΑ πραγματοποιούνται καθημερινά εκατοντάδες πολιτικές και στρατιωτικές πτήσεις, συμπεριλαμβανομένων ελικοπτέρων που έχουν αναλάβει να μεταφέρουν υψηλόβαθμους αξιωματούχους και πολιτικούς μεταξύ ευαίσθητων τοποθεσιών.

Ωστόσο, ο ειδικός σε θέματα αεροπορίας με έδρα την Βρετανία, Τζον Στρίκλαντ, δήλωσε ότι ο όγκος της εμπορικής εναέριας κυκλοφορίας στην περιοχή δεν μπορεί να εξηγήσει πλήρως γιατί συνέβη η αεροπορική τραγωδία με την σύγκρουση των δύο πτητικών μέσων.

«Εκτός από το Washington National κοντά στο κέντρο της πόλης, υπάρχει και η διεθνής πύλη, το Washington Dulles, αλλά και το αεροδρόμιο της Βαλτιμόρης λίγο πιο μακριά» σημειώνει ο Στρίκλαντ.  «Πρέπει να υπάρξει διαχείριση των κυκλοφοριακών ροών για να διατηρηθεί ο διαχωρισμός. Είναι όπως στο Λονδίνο, όπου πρέπει οι ειδικοί πρέπει να να διαχειριστούν τις κυκλοφοριακές ροές μεταξύ Heathrow, Stansted, Gatwick και London City».

Ωστόσο, υπάρχει πολύς περιορισμένος εναέριος χώρος πάνω από την Περιφέρεια της Κολούμπια, όπου βρίσκονται ο Λευκός Οίκος και το Καπιτώλιο των ΗΠΑ, ακριβώς απέναντι από τον ποταμό Ποτόμακ, από το Εθνικό Αεροδρόμιο.  Οι ειδικοί συμφώνησαν ότι η διασταύρωση της πολιτικής αεροπορικής κίνησης με τις τακτικές στρατιωτικές πτήσεις καθιστά τον εναέριο χώρο της Ουάσιγκτον πιο περίπλοκο.

Ο σύμβουλος αεροπορίας Philip Butterworth-Hayes δήλωσε ότι το περιστατικό συνέβη στο “σημείο συνάντησης διαφορετικών αεροπορικών συστημάτων”, των πολιτικών και των στρατιωτικών, καθώς και των διαδικασιών που αφορούν ειδικά το αεροδρόμιο. 

Η ιδιαιτερότητα του σημείου
«Βρίσκεστε στα σύνορα τριών ή τεσσάρων αεροπορικών συστημάτων εδώ – και σε αυτά τα σύνορα τείνουν να συμβαίνουν τα περισσότερα ατυχήματα», πρόσθεσε ο Στρίκλαντ και τόνισε: «Πρόκειται για το πιο ελεγχόμενο κομμάτι εναέριου χώρου στον κόσμο. Υπάρχουν τόσο κυβερνητικά όσο και πολιτικά συστήματα των ΗΠΑ – το αεροδρόμιο Ρόναλντ Ρίγκαν ανήκει ακόμη και στην κυβέρνηση, είναι ένα από τα πολύ, πολύ λίγα τέτοια συστήματα».

«Αυτός είναι πραγματικά ο πιο ασφαλής – και θα έπρεπε να είναι ο ασφαλέστερος – εναέριος χώρος στον κόσμο, δεδομένου του αριθμού των οργανισμών ασφαλείας και των πολιτικών οργανισμών ασφαλείας που λειτουργούν σε αυτή την περιοχή», κατέληξε.

Η τελευταία συντριβή επιβατικού αεροσκάφους στις ΗΠΑ σημειώθηκε τον Φεβρουάριο του 2009. Αξιωματούχοι και εμπειρογνώμονες έχουν τονίσει ότι αυτού του είδους τα περιστατικά είναι εξαιρετικά σπάνια λόγω των αυστηρών περιορισμών ασφαλείας για όλους τους τύπους πτήσεων. Οι εμπειρογνώμονες συμφώνησαν ότι και τα δύο αεροσκάφη θα είχαν άμεση επαφή με τον πολιτικό έλεγχο εναέριας κυκλοφορίας.

Πλάνα που ελήφθησαν από πηγή ελέγχου εναέριας κυκλοφορίας από το CBS News, τον ειδησεογραφικό εταίρο του BBC στις ΗΠΑ, έδειχναν τα δύο αεροσκάφη που φαίνεται να εμπλέκονται στη συντριβή να είναι σαφώς ορατά στα συστήματα ραντάρ που είναι προσβάσιμα στους ελεγκτές.

Ο ήχος που προήλθε από το BBC News φαίνεται να επιβεβαιώνει ότι το ελικόπτερο ήταν σε επαφή με τον έλεγχο εναέριας κυκλοφορίας στο έδαφος του αεροδρομίου.

Το ελικόπτερο ρωτήθηκε αν είχε το επιβατικό αεροπλάνο “στο οπτικό του πεδίο” και να “περάσει πίσω του”. Στον ήχο που ακολουθεί, οι ελεγκτές φαίνεται να αντιλαμβάνονται ότι υπήρξε σύγκρουση και ακούγονται να κατευθύνουν άλλα αεροπλάνα στον αέρα προς γειτονικά αεροδρόμια.

Η πολυπαραγοντική καταστροφή
Ο Butterworth-Hayes δήλωσε ότι μια σύγκρουση στον αέρα όπως αυτή απαιτεί μια σειρά από πράγματα να πάνε στραβά. Είπε ότι για να πετάξει σε πολιτικό εναέριο χώρο, το στρατιωτικό ελικόπτερο θα έπρεπε να είναι εφοδιασμένο με αναμεταδότη που θα ειδοποιούσε τα γύρω αεροσκάφη για τη θέση του.

Αυτό σημαίνει ότι και τα δύο αεροσκάφη θα έπρεπε να είναι σε θέση να βλέπουν το ένα το άλλο, λέει, συν ότι θα υπήρχαν οδηγίες από τον έλεγχο εναέριας κυκλοφορίας και μια συσκευή ασφαλείας προστασίας αεροσκαφών που λειτουργούν ξεχωριστά το ένα από το άλλο. «Σε αυτή την περίπτωση, έχετε αυτά τα δύο διαφορετικά συστήματα και θα έπρεπε και τα δύο να είναι σε θέση να κρατήσουν αυτά τα αεροσκάφη χωριστά».

Το ελικόπτερο Black Hawk ανήκε στον Β’ Λόχο του 12ου Τάγματος Αεροπορίας. Έφυγε από το Fort Belvoir, μια στρατιωτική βάση στη Βιρτζίνια, για να συμμετάσχει σε εκπαιδευτική άσκηση. Ο Αμερικανός υπουργός Άμυνας Pete Hegseth δήλωσε ότι το πλήρωμα του ελικοπτέρου ήταν “αρκετά έμπειρο” και συμμετείχε σε μια ετήσια εκπαίδευση νυχτερινών πτήσεων. Ο πιλότος του είχε τουλάχιστον 1500 ώρες πτήσης.

Μιλώντας στο CNN, ο Cedric Leighton – συνταξιούχος συνταγματάρχης της Πολεμικής Αεροπορίας των ΗΠΑ – δήλωσε ότι είναι φυσιολογικό για αυτού του είδους τα στρατιωτικά αεροσκάφη να εκπαιδεύονται τη νύχτα στην περιοχή, ιδίως για να βεβαιωθούν ότι οι πιλότοι είναι ικανοί στη χρήση των οργάνων που απαιτούνται για πτήσεις στο σκοτάδι.

Η στρατιωτική δραστηριότητα
Είπε ότι ένα από τα καθήκοντα της μονάδας είναι να μεταφέρει υψηλόβαθμο προσωπικό στην πρωτεύουσα – ωστόσο, τώρα είναι γνωστό ότι μόνο το πλήρωμα βρισκόταν στο αεροσκάφος τη στιγμή της σύγκρουσης. Οι πιλότοι της μονάδας πρέπει να είναι ικανοί να πετούν στον πολυσύχναστο εναέριο χώρο της Ουάσινγκτον και να “εκπαιδεύονται προκειμένου να αποφεύγονται περιστατικά όπως αυτό”, πρόσθεσε.

Ο κ. Butterworth-Hayes δήλωσε ότι μόνο έμπειροι πιλότοι θα μπορούσαν να εκπαιδευτούν σε ένα τόσο πολυσύχναστο τμήμα του εναέριου χώρου. “Είτε πρόκειται για εκπαίδευση για νέα συστήματα ή εξοπλισμό, πρέπει να γνωρίζουμε ποια συστήματα είχε ενεργοποιήσει ο πιλότος στο ελικόπτερο και αν είχε όλα τα συστήματα ασφαλείας στο ελικόπτερο ή αν δοκίμαζε μια νέα διαδικασία ή μια νέα διαδρομή”.

Μιλώντας στην εκπομπή Newsday του BBC World Service, ο ειδικός σε θέματα αερομεταφορών Neil Hansford, με έδρα την Αυστραλία, δήλωσε ότι η σύγκρουση εγείρει συγκεκριμένα ερωτήματα για τις αμερικανικές αεροπορικές αρχές και πιθανώς θα οδηγήσει σε αναθεώρηση των διαδικασιών.  Είπε ακόμα ότι κάτι τέτοιο δεν θα συνέβαινε στην Ευρώπη ή την Αυστραλία, επειδή υπάρχουν αυστηρότεροι κανόνες που διέπουν τις διαδρομές πτήσεων.

Ένας άλλος παράγοντας της τραγωδίας, λέει ο κ. Strickland, είναι η χαμηλότερη ταχύτητα με την οποία πετούσε το αεροσκάφος επειδή ερχόταν για προσγείωση. “Αν συμβεί κάποιο μεγάλο σοκ, δεν υπάρχει πραγματικά χρόνος -ακόμη και αν το πλήρωμα επιβιώσει- για να κάνει κάτι.

«Το αεροσκάφος έχει έναν βαθμό ευπάθειας λόγω της ταχύτητάς του. Μπορείτε να φανταστείτε ότι ένα παρόμοιο αποτέλεσμα θα ήταν πιθανό ακόμη και με ένα πολύ μεγαλύτερο αεροσκάφος» κατέληξε ο Strickland.