Στις ΗΠΑ ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος: Τι θα συζητήσει με τον Τζο Μπάιντεν

Σε μια δεκαήμερη περιοδεία  υψηλών συμβολισμών για το Πατριαρχείο  και την  Αρχιεπισκοπή Αμερικής,  ο Οικουμενικός Πατριάρχης κ.Βαρθολομαίος επισκέπτεται τις ΗΠΑ  απο σήμερα Σάββατο 23 Οκτωβρίου έως τις 3 Νοεμβρίου για μια σειρά εκδηλώσεων και συναντήσεων απο τις οποίες ξεχωρίζει η συνάντησή του με τον Αμερικανό πρόεδρο Τζο Μπάιντεν στον Λευκό Οίκο.
Η επίσημη επίσκεψη του Οικουμενικού Πατριάρχη στην Αμερική  θα είναι η έκτη κατά σειρά απο την ανάληψη των καθηκόντων του το 1991. Εκτοτε, ο κ. Βαρθολομαίος είχε την ευκαιρία στα ταξίδια του στην άλλη άκρη του Ατλαντικού να συναντηθεί με τρείς Αμερικανούς προέδρους στον Λευκό Οίκο (Κλίντον,Μπους και Ομπάμα). Ο Αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν θα τον υποδεχθεί με την σειρά του στον Λευκό Οίκο στις 25 Οκτωβρίου, ενώ έχει προγραμματιστεί συνάντηση με την πρόεδρο της Βουλής των Αντιπροσώπων, Νάνσι Πελόζι και τον υπουργό Εξωτερικών, Αντονι Μπλίνκεν.

 Λόγω της πανδημίας, η  επίσκεψη του Οικουμενικού Πατριάρχη στην Ουάσιγκτον έχει –σε σχέση με άλλες επισκέψεις στο παρελθόν- δημιουργήσει πολλά προβλήματα σε σχέση με την εφαρμογή του πρωτοκόλλου. Η επίσκεψη στην αμερικανική πρωτεύουσα  έχει περιορισμένο χρόνο, δεν θα συνοδεύεται με επίσημα γεύματα και δεν θα αποδοθούν -βάσει του πρωτοκόλου-  οι πρέπουσες τιμές. Ομως πραγματοποιείται σε μια εποχή  που η αμερικανική κυβέρνηση δηλώνει – δια στόματος της υφυπουργού Εξωτερικών των ΗΠΑ, Γουέντι Σέρμαν, που συναντήθηκε με τον κ. Βαρθολομαίο στην Κωνσταντινούπολη- «δεσμευμένη στην υποστήριξη της θρησκευτικής ελευθερίας σε όλο τον κόσμο» και εκτιμά «τη συνεργασία τους με την Ορθόδοξη κοινότητα παγκοσμίως και τις θρησκευτικές μειονότητες στην Τουρκία και την περιοχή».

 Για την Ουάσιγκτον, το Οικουμενικό Πατριαρχείο αποτελεί και σήμερα ένα σημαντικό ανάχωμα στις επεκτατικές κινήσεις της Μόσχας όπως αυτές εκφράζονται απο το Πατριαρχείο Ρωσίας. Τελευταία απόδειξη, το γεγονός οτι το Στέιτ Ντιπάρτμεντ υποστήριξε ανοιχτά την απόφαση του Οικουμενικού Πατριαρχείου να παράσχει αυτοκεφαλία στην Ουκρανική Εκκλησία χαρακτηρίζοντας τον κ. Βαρθολομαίο «φωνή της θρησκευτικής ανοχής και του διαθρησκειακού διαλόγου».  

Η υποστήριξη που προσέφεραν οι Ηνωμένες Πολιτείες στο Πατριαρχείο πήρε μεγαλύτερη βαρύτητα την εποχή της εισβολής στο Ιρακ όταν η αμερικανική διπλωματία άρχισε να αντιμετωπίζει προβλήματα συνεννόησης με την Τουρκία σε γεωπολιτικό επίπεδο. Και αυτή η υποστήριξη έχει την πλήρη αποδοχή και συναίνεση Δημοκρατικών και Ρεπουμπλικάνων. Eπί προεδρίας Τράμπ, ο πρώην υπουργός Εξωτερικών Μάικ Πομπέο – ο οποίος θα συμμετάσχει μάλιστα σε εκδήλωση στην Νεα Υόρκη δίνοντας έναν διακομματικό τόνο στο πρόγραμμα του Πατριάρχη- ταξίδεψε στην Κωνσταντινούπολη λιγο πριν την λήξη της θητείας του για να συναντηθεί με τον κ.Βαρθολομαίο και να «συζητήσει» όπως δήλωσε «θρησκευτικά θέματα στην Τουρκία και την περιοχή και να προωθήσει την ισχυρή στάση των ΗΠΑ για τη θρησκευτική ελευθερία σε όλο τον κόσμο».

Της επίσκεψης Πομπέο είχε προηγηθεί μια θερμότατη συγχαρητήρια επιστολή στον Tζο Μπάιντεν για την εκλογή του με προσωπικές αναφορές που ανέδειξε και την προσωπική τους σχέση. Η προσωπική σχέση Μπάιντεν-Βαρθολομαίου ξεκίνησε το 2009 όταν ο Οικουμενικός Πατριάρχης επισκέφθηκε τις ΗΠΑ για το περιβαλλοντικό συνέδριο που έλαβε χώρα εν πλω στον ποταμό Μισισιπή. O κ. Μπάιντεν είχε αναφερθεί τότε με θέρμη στην προσωπικότητα, στη διακονία και τις πρωτοβουλίες του κ. Βαρθολομαίου, για την προώθηση του διαθρησκειακού διαλόγου, για την ανεκτικότητα και την ειρηνική συνύπαρξη στον κόσμο, αλλά και για την ευαισθητοποίηση της παγκόσμιας κοινής γνώμης για την προστασία του φυσικού περιβάλλοντος.

Το 2011, ο Τζο Μπάιντεν, έγινε ο πρώτος αντιπρόεδρος των Η.Π.Α που επισκέφθηκε το Φανάρι. Στον τότε σύντομο χαιρετισμό του ο Μπάιντεν είχε επαναλάβει την στήριξη των ΗΠΑ στον θεσμό του Οικουμενικού Πατριαρχείου ενώ εξήρε την προσωπικότητα του Προκαθημένου της Ορθοδοξίας λεγοντας χαρακτηριστικά ότι «δύο σημαντικές προσωπικότητες έχει γνωρίσει στην ζωή του, τον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο και τον Πρόεδρο Νέλσον Μαντέλα».

Εκτός απο τις επαφές με την αμερικανική πολιτική ηγεσία ο κ. Βαρθολομαίος θα πραγματοποιήσει μια ποιμαντική επίσκεψη η οποία θα είναι η πρώτη επι εποχής Ελπιδοφόρου στο θώκο της Αρχιεπισκοπής Αμερικής. Η Αρχιεπισκοπή Αμερικής, η πιο πλούσια επαρχία του Πατριαρχείου, βρίσκεται - ύστερα μια περίοδο μακράς εσωστρέφειας - σε μια φάση αναδιοργάνωσης τα τελευταια δύο χρόνια.

Σημείο αιχμής αυτών των προσπαθειών είναι η ανοικοδόμηση του ναού του Αγίου Νικολάου στο πρώην Σημείο Μηδέν. Οι εργασίες της ανοικοδόμησης του ναού διακόπηκαν τον Δεκέμβριο του 2017 λόγω έλλειψης χρημάτων και εν μέσω κατηγοριών για οικονομικές ατασθαλίες στην διαχείριση των δωρεών. Η επανεκκίνηση έγινε στις αρχές του 2020 με την έλευση του νέου Αρχιεπισκόπου κ. Ελπιδοφόρου. Ο ναός λόγω της πανδημίας δεν κατέστη δυνατόν να ολοκληρωθεί μέχρι τον περασμένο Σεπτέμβριο στην 20η επέτειο απο την τρομοκρατική επίθεση στους Δίδυμους Πύργους. Έτσι ο Οικουμενικός Πατριάρχης αντί για τα θυρανοίξια – που προγραμματίζονται  πλέον για τις 4 Ιουλίου 2022 - θα μεταβεί τελικά στον υπο ανέγερση ναό και θα ευλογήσει. Στην εκδήλωση είχε προγραμματιστεί να παραβρεθεί η πρόεδρος της Δημοκρατίας κ. Σακελλαροπούλου, η οποία και ακύρωσε την συμμετοχή της.

Ο κ. Βαρθολομαίος επιδιώκοντας να ενισχύσει τους δεσμούς με την ομογένεια στην Αμερική και συνδυάζοντας  τον εορτασμό των 30 χρόνων απο την ενθρόνιση του θα περιοδεύσει σε τρείς πόλεις (Ουάσιγκτον, Νέα Υόρκη, Πίτσμπουργκ) όπου θα διοργανωθούν σειρά εκδηλώσεων αλλά και βραβεύσεων προσωπικοτήτων με αφορμή την παρουσία του στη χώρα.Μεταξύ άλλων, ξεχωρίζει η απονομή του Βραβείου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων “Αθηναγόρας” στον επικεφαλής της Pfizer Αλβέρτο Μπουρλά , τον Τούρκο επιστήμονα Ουγκούρ Σαχίν, συνιδρυτή και διευθύνοντα σύμβουλο της BioNTech, και τον ομογενή επικεφαλής της Regeneron, Tζορτζ Γιανακόπουλος.