Μόσιαλος: Οι υγειονομικοί πρέπει να προσφέρουν υπηρεσίες σε εμβολιασμένους και μη, αλλιώς αντιβαίνουν τον όρκο του Ιπποκράτη

Θα πρέπει το σύστημα υγείας να προσφέρει πρόσβαση σε όσους δεν έχουν εμβολιαστεί; Μήπως θα πρέπει οι γιατροί μας και οι υπηρεσίες υγείας να προσφέρουν θεραπείες και φροντίδα μόνο σε όσους έχουν εμβολιαστεί και σε όσους δεν μπορούν να εμβολιαστούν λόγω συγκεκριμένων αντενδείξεων;
Τα ερωτήματα αυτά είναι εύλογα αλλά η απάντηση τους είναι συνθέτη, και υπερβαίνει τα όρια μιας ανάρτησης στο Facebook. Θα επιχειρήσω όμως μια σύντομη απάντηση.

Αν κάνουμε κάτι τέτοιο για τα εμβόλια γιατί να μην εφαρμόσουμε την ίδια προσέγγιση και για όσους καπνίζουν ή δεν εφαρμόζουν ένα ‘υγιεινό’ τρόπο ζωής. Δηλαδή όσους δεν ασκούνται και είναι υπέρβαροι ή δεν έχουν τις ‘σωστές’ διατροφικές συνήθειες. ´Η πρέπει να κάνουμε το ίδιο με όσους κάνουν χρήση ναρκωτικών ουσιών; Η απάντηση μου είναι όχι.

Οι υγειονομικοί πρέπει να προσφέρουν υπηρεσίες σε όλους με βάση την ανάγκη που έχουν ανεξάρτητα από τις πράξεις τους. Διαφορετικά θα υπερβαίνουν το λειτούργημά τους, και θα αντιβαίνουν τον όρκο του Ιπποκράτη.

Ορισμένοι όμως θα διαφωνήσουν.

Θα πουν ότι ένας καπνιστής είναι ενήμερος των προβλημάτων που δημιουργεί το κάπνισμα. Επομένως συνεχίζει να καπνίζει εθελοντικά και είναι υπεύθυνος για την υγεία του. Θα θέσουν το ίδιο επιχείρημα για κάποιον που δεν έχει ‘σωστές’ διατροφικές συνήθειες.

Είναι όμως έτσι; Είναι η συνέχεια μιας δραστηριότητας πλήρως εθελοντική; Με το κάπνισμα και τα ναρκωτικά γνωρίζουμε ότι δημιουργείται εξάρτηση επομένως το ‘εθελοντικό’ στη συμπεριφορά δεν είναι πάντα σαφές. Μήπως επομένως αντί για την διακοπή υπηρεσιών θα έπρεπε να προσφέρουμε ειδικές υπηρεσίες σε όσους θέλουν να σταματήσουν το κάπνισμα ή τα ναρκωτικά;

Ας συμφωνήσουμε σε αυτό. Αλλά τι θα γίνει με όσους δεν διατρέφονται σωστά; Είναι αποκλειστικά δίκη τους ευθύνη ή αυτό μπορεί να έχει σχέση με την οικονομική τους κατάσταση, τις διατροφικές τους γνώσεις (άρα το σύστημα εκπαίδευσης), ή και άλλες αιτίες που αφορούν στον τρόπο ζωής τους, ή και τραυματικές εμπειρίες και δύσκολες ψυχολογικές καταστάσεις.

Και είναι όλοι όσοι είναι υπέρβαροι υπεύθυνοι για το επιπλέον βάρος τους ή μήπως παίζουν ρόλο και κάποιοι γενετικοί παράγοντες;

Τι θα κάνουμε με όσους είχαν ένα τροχαίο ατύχημα και ‘έφταιγαν’ για αυτό; Θα τους στερήσουμε τη δυνατότητα θεραπείας; Προφανώς και δεν θα το κάνουμε.

Αλλά με τον κορωνοιό -θα πουν αρκετοί- το πρόβλημα είναι πιο σύνθετο. Γιατί αν δεν εμβολιαστεί κάποιος θα μπορεί να μεταδίδει τη νόσο σε όσους δέν έχουν εμβολιαστεί ακόμη, και επίσης μπορεί να κολλήσει και ο ίδιος και να χρειαστεί νοσηλεία και ιατρικούς πόρους που θα μπορούσαν να διατεθούν σε άλλους ασθενείς. Σωστά, αυτό ισχύει. Το ίδιο βέβαια ισχύει και για όσους προκαλούν τροχαία ατυχήματα, όσους δεν τηρούν τους κανόνες ασφαλείας σε μια νέα οικοδομή και αυτό έχει ως αποτέλεσμα να γίνουν εργατικά ατυχήματα ή να την ‘πληρώσει’ και ένας διερχόμενος πολίτης. Ή σε όσους δεν παίρνουν προφυλάξεις στις προσωπικές τους επαφές (και έχουμε την εμφάνιση μεταδιδόμενων νοσημάτων). Θα σταματήσουμε να χορηγούμε θεραπεία και σε αυτούς;

Ή μήπως ο ρόλος της πολιτείας είναι να ενημερώνει σωστά τους πολίτες, να έχει οργανωμένα προγράμματα πρόληψης, και υγιεινής και ασφάλεια στους χώρους εργασίας, να μειώνει τις οικονομικές και εκπαιδευτικές ανισότητες και να προσφέρει υψηλής ποιότητας υπηρεσίες σε όλους;

Το καθήκον των υγειονομικών είναι να προσφέρουν ποιοτικές υπηρεσίες υγείας σε όλους με βάση την ανάγκη τους και παίρνοντας υπόψη τους πόρους που έχει το σύστημα υγείας.

Το σύστημα υγείας δεν είναι υπεύθυνο για να ‘διορθώνει’ ή να επιβάλλει ‘επιθυμητές’ συμπεριφορές. Αν ανοίξουμε αυτή τη συζήτηση για το τι είναι επιθυμητό ή όχι, δεν θα τελειώσουμε ποτέ γιατί θα έχουμε διαιρετικές απόψεις.

Ας συμφωνήσουμε όμως στην καθολική και ισότιμη πρόσβαση στις υπηρεσίες υγείας για όσους τις έχουν πραγματικά ανάγκη.

Και εμένα δεν μου αρέσουν οι συμπεριφορές των αντιεμβολιαστών. Αλλά η αντιμετώπιση του προβλήματος αυτού δεν θα γίνει με αποκλεισμούς από το σύστημα υγείας.